Mustafa Kemal’e ”Atatürk”ten Önce Önerilen 13 Soyad

Toplumsal Tarih Dergisi’nin Ocak 2011 sayısında İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi öğretim üyesi Mehmet Ö. Alkan imzasıyla yayınlanan, “En Doğru Bildiğimizden Kuşkulanmak; ‘Atatürk’ Soyadı Nasıl Bulundu?” başlıklı yazıda, Ulu Önder’e Atatürk soyadının verilmesine ilişkin çok çarpıcı bilgilere yer verildi. Resmi kaynakların hemen tamamında “Atatürk” soyadının 24 Kasım 1934 tarihinde “Türk Milletine yaptığı hizmetlerden dolayı bir teşekkür ifadesi olarak” TBMM tarafından verildiği hatırlatılan yazıda, “Ancak bu ismin nasıl bulunduğuna değinilmez. Bu konuya değinen kaynaklarda ise bir karışıklık ve karmaşa olduğu açıktır” denildi.Atatürk’ten önce 13 soyadı önerildi Soyadı kanunu kabul edildikten sonra Mustafa Kemal’e soyadı bulunması için adeta teyakkuza geçilir. Hatta CHP Meclis Grubu’nda dilci ve tarihçi üyelerden oluşan bir komisyon kurulur. “Atatürk”ten önce Gazi’ye soyadı için şu 13 isim önerilir:

 

1-Mustafa Kemal Etel-Etil : Attila’nın adının orijinal söylenişidir. Büyük nehir, ırmak demektir.

2- Mustafa Kemal Etelalp : Altay dilinde büyük kahraman anlamına geliyor

3- Mustafa Kemal Korkut : Korkusuz, yavuz, heybetli

4- Mustafa Kemal Arız : Türk kahramanlarından Alp Arız’dan esinlenerek önerilmiş

5– Mustafa Kemal Ulaş : Bir Türk kahramanı Ulaş oğlu Salur Kazan’ın ismi

6-Mustafa Kemal Yazır : Türk kahramanı Yağlıkçı oğlu Yazır’ın ismi

7- Mustafa Kemal Emen : Türk kahramanı Ucen oğlu Emen Beg’in ismi

8- Mustafa Kemal Çoğaş : Güneş, ışık anlamına geliyor

9- Mustafa Kemal Salır : Türk kahramanlarından birinin adı

10- Mustafa Kemal Begit : Sağlam, kavi anlamına geliyor

11- Mustafa Kemal Ergin : İrfan sahibi, mütekamil demektir

12-Mustafa Kemal Tokuş : Türk kahramanı adı: Ertokuş-Cengaver

13- Mustafa Kemal Beşe : Mümtaz, seçkin anlamına geliyor

Gazi Kemal, “Atatürk” soyadını aldıktan sonra, isimde geçen “ata” sözcüğünün Türkçe olup olmadığı konusunda araştırma yapılmasını talep ediyor. Yapılan araştırmalar sonucunda “ata” kelimesinin Türklük kadar eski olduğu vurgulanarak, Türkçe olduğu tescil ediliyor.