Gelmiş Geçmiş En Etkileyici Sosyal Deney: Rhythm 0
Sırp performans sanatçısı Marina Abramovic, 1979 yılında Rhythm 0 adını verdiği bir gösteri aynı zamanda sosyal deneyini sergiledi. Rhythm 0, hem gösteri esnasında olanlar hem de sonuçlarının gösterdikleri sayesinde sanat tarihinin en sarsıcı performanslarından biri oldu.
1979 yılında o zamanlar henüz pek tanınmamış olan performans sanatçısı Marina Abramovic, gösteri sanatları tarihinin en unutulmaz, en konuşulan ve belki de en korkunç gösterilerinden birini gerçekleştirdi. Rhythm 0 adını verdiği bu gösteride, yaptığı şey aslında çok basitti: Olduğu yerde sabit durmak. Bunun yanı sıra gösteriyi izlemeye gelenlerin seçimine bırakılmış şekilde, bir masa üzerine birçok farklı eşya ve materyal yerleştirdi bu nesneler, gül, tüy, bal gibi zevk verebilecek şeyler olduğu gibi, makas, bıçak, neşter gibi işkenceye zemin hazırlayan aletlerden de oluşuyordu.
İlk iki saat anlamsızca izleyen seyirci, onu soyarak ve öperek gösteriye dahil oldu. toplam 6 saat süren bu gösterinin ortalarında bilumum yerleri kesildi, yakıldı, boğazına gül sokuldu, taciz edildi. gösterinin sonunda hızını alamayan bir seyirci Marina’nın kafasına silah dayadı, bir başka seyirci müdahale etmeye çalıştı ve kavgayla gösteri son buldu.“Bazıları kadının kalçalarını, göğüslerini sıkıştırıyor, kimi onu öpüyor kimi ise yalayarak tükürüyordu! Sonunda kalabalık, kadının üzerindeki eşyaları makaslarla parçalayarak onu çırılçıplak bıraktı. Ancak bununla da yetinmediler. Kalabalıktan biri kadının karnını bıçakla çizdi ve diğerleri de bundan cesaret alarak onu takip etti. Elbiselerini parçaladıktan sonra, kadının her tarafını bıçaklarla çizmeye ve kadını belli belirsiz bıçaklamaya başladılar.”
Gösteri hakkında konuşan Marina, gösteri bittiğinde ve kendisi pasif halde hareket haline geçtiğinde, ona her türlü eylemi yapan seyircinin, onunla yüzleşmekten korktuklarını ve teker teker kaçtıklarını belirtiyor.Oldukça etkikeyici ve bir o kadar da dehşete düşüren sosyal deney insanın, elinde olsa tüm o yakındığı lanetlediği şiddet ve şiddet eylemlerinin bir parçası olacağının içindeki canavarı uyandırmanın hiç de zor olmadığının bir kanıtı.
