En İyi Komedyenlerin Bile Güldürmeyi Başaramadığı Kadın: Sober Sue

112 yıl önce Amerika’da, en iyi komedyenler dahil hiç kimsenin bir kez olsun güldürmeyi başaramadığı bir kadın vardı; Sober Sue… 1880’lerden 1930’lara vodvil (Vaudeville) Amerika’da çok popüler olan bir eğlence şekliydi. Toplumsal sorunları mizahi bir yaklaşımla ele alan bu tiyatro türü, ülkenin büyük şehirlerinde açılan vodvil tiyatrolarıyla yaygınlaşmıştı. Bunlardan biri de New York’taki Hammerstein’dı.

1907 yazında ‘Sober Sue’ (Ciddi Sue) takma adını kullanan bir sanatçı, Hammerstein’ın Roof Garden tiyatrosunda sahne almaya başladı ve kısa sürede “hiç gülmeyen kız” olarak anılmaya başladı. Sahneye çıktığı ilk zamanlarda seyirciler Sue’yu güldürmek için sahneye çıkıp komik suratlar ve şakalar yaptı, ancak hepsi başarısız oldu. Kısa sürede ünü ülke genelinde yayılmaya başlayan Sober Sue’yu Amerika’nın dört bir yanında profesyonel komedyenler ziyaret etmeye, en iyi şovlarını yapıp onu güldürmeye çalıştı. Fakat hiçbiri bir kez olsun Sue’yu güldürmeyi başaramadı…

Sober Sue’nun neden gülmediğiyle ilgili çok çeşitli teoriler ortaya atıldı. Kimileri onun kısmen kör olduğunu, kimileri sağır olduğunu iddia etti. 1907’nin sonlarında gerçek ortaya çıktı; Sober Sue’nun yüz kasları felçli olduğu için gülmesi imkansızdı. (Hikayemizin devamı biraz Kemal Sunal’ın ‘Üç Kağıtçı’ filmini hatırlatıyor)

Bunu fırsat bilen Hammerstein tiyarolarının sahibi uyanık Willie Hammerstein, haftada sadece 20 dolar ödeyerek Sue’yu sahneye çıkardı. Sue sayesinde ülkenin en iyi komedyenleri sahnesinde bedava gösteriler yaptı. Salonunu aylarca tıka basa dolduran Willie, o dönem çok büyük paralar kazandı. Gerçek ortaya çıktıktan sonra ise halktan ve enayi yerine konulduğunu düşünen komedyenlerden ağır eleştiriler aldı.

Sue’nun neden gülmediğiyle ilgili sis perdesi aralandıktan sonra onu bir daha gören olmadı. Bu yüzden onunla ilgili birçok detay halen bilinmiyor. Gerçek adının Susan Kelly olduğu ve çok nadir rastlanan, kişinin yüz ve göz sinirlerini etkileyerek yüz felcine yol açan ‘Moebius Sendromu’na müzdarip olduğuna inanılıyor. Ancak bu da Sue hakkında ortaya atılan kör ve sağır iddiaları gibi yalnızca bir spekülasyon.

Sue’dan miras kalan ise sadece İngilizce bir deyim oldu; “it could make even Sober Sue laugh” (Sober Sue’yu bile güldürebilir).

** bu yazı çeşitli kaynaklardan derlenerek hazırlanmıştır.